Ο ιστιοπλόος Στέλιος Μπόνας είναι ένας ζωντανός θρύλος.
Όλος ο κόσμος του είναι η θάλασσα. Την ανταμώνει, την αγκαλιάζει, την αγναντεύει, την προσκαλεί, την ονειροπολεί, την υπηρετεί. Με τα ιστία του ταξιδεύει σε αυτή από μικρό παιδί. Ενώνεται πρώτη φορά μαζί της στα δύσκολα χρόνια του πολέμου. Σπάζοντας τους κάβους του φόβου πελαγοδρομεί στα κύματά της και καταφέρνει να ορθοπλωρίσει πάνω στον καιρό. Την κατακτά. Εκείνη τον ανταμείβει χαρίζοντάς του τον ήχο της, το χρώμα της, τον ατελείωτο ορίζοντα.
Το 1940 από την Κέρκυρα βρίσκεται στην Καστέλλα, σε ένα ταξίδι χωρίς επιστροφή. Κατά τη διάρκεια της κατοχής ψαρεύει για να ζήσει. Με τη λήξη του πολέμου, το κολύμπι γίνεται αγαπημένη του ενασχόληση. Η αγάπη του για τη θάλασσα και τον αθλητισμό τον αναδεικνύει πρωταθλητή της κωπηλασίας και μέλος της Εθνικής Ομάδας. Το 1953 υπηρετώντας τη θητεία του στο Πολεμικό Ναυτικό αγωνίζεται στο παγκόσμιο CISM και καταλαμβάνει τη 2η θέση. Το 1954 ολοκληρώνει τη θητεία του στο Πολεμικό Ναυτικό και παράλληλα στην κωπηλασία. Το 1956 πλέον αγωνίζεται στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Μελβούρνης. Τα επόμενα χρόνια ασχολείται με τα σκάφη Soling ενώ στη ζωή του μπαίνει η Ιστιοπλοϊα Ανοικτής Θαλάσσης.
Τη δεκαετία του 1970 εστιάζει το ενδιαφέρον του στην Ανοικτή Θάλασσα. Λαμβάνει μέρος στις 48 από τις 56 διοργανώσεις του Ράλλυ Αιγαίου. Δεν “τρέχει” απλώς. Επιστρατεύοντας τη σωρευμένη γνώση, την εμπειρία και την ναυτοσύνη στοχεύει πάντα στη διάκριση σε έναν από τους πιο απαιτητικούς αγώνες.
Συνηθίζει να λέει: « Όταν καθημερινά αντικρίζεις από την Καστέλλα τα νερά του Μικρολίμανου, μαθαίνεις ιστιοπλοΐα και με τα μάτια».
Μας καλεί με τον μοναδικό του τρόπο να ανοίξουμε τα πανιά στην περιπέτεια.
Kύριε Μπόνα, Καπτάν Στέλιο,
ήρθατε παιδί από την Κέρκυρα στον Πειραιά με τον Πατέρα σας προκειμένου να επισκευάσετε μία θαλαμηγό. Τι μεσολάβησε και δεν γυρίσατε ποτέ πίσω;
Σωστά, ήλθα πολύ μικρό παιδί από την Κέρκυρα. Ήταν μία θαλαμηγός με ιταλική σημαία και έπρεπε να τη φέρουν στην Αθήνα για επισκευή. Ήλθαμε τον Αύγουστο στον Πειραιά περιμένοντας τα ανταλλακτικά από την Γερμανία. Ο πατέρας μου ήταν καπετάνιος και εγώ μόλις είχα τελειώσει την Δ’ Δημοτικού. Η επισκευή για την οποία ήλθαμε όμως δεν έμελλε να γίνει ποτέ. Όλες οι βιομηχανίες είχαν μετατραπεί σε πολεμικές. Πώς θα έρχονταν τα ανταλλακτικά; Τότε ο πατέρας μου έστειλε ένα τηλεγράφημα στη μητέρα μου. «Εν όψει πολέμου ...» ζητώντας τη να έλθει άρον-άρον στον Πειραιά με τα δύο μου αδέλφια. Και ο πόλεμος δεν άργησε να ξεσπάσει. Πολλά χρόνια μετά ρώτησα τον πατέρα μου: «Γιατί δεν επιστρέψαμε στην Κέρκυρα τότε, αφού προλαβαίναμε;». Μου απάντησε ότι τα προβλήματα που είχε με τον Ιταλό Πρόξενο στην Κέρκυρα δεν του επέτρεπαν να ρισκάρει παραμονές πολέμου.
Κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί τι θα επακολουθούσε. Πόσο και πώς ο πόλεμος θα έφερνε τα πάνω-κάτω στις ζωές μας. Πώς η αισιοδοξία, η αξιοπρέπεια, οι επιθυμίες θα αποκτούσαν ένα άλλο πρόσωπο. Βρεθήκαμε άγνωστοι μεταξύ αγνώστων. Μεγαλώσαμε απότομα. Οι βομβαρδισμοί μετέτρεψαν τον Πειραιά σε μία ανοχύρωτη πόλη. Άφησαν πίσω τους εκατοντάδες θύματα. Ο πανικός έγινε μέρος της καθημερινότητάς μας. Δοκιμαστήκαμε πολύ. Οι εκτεταμένες λεηλασίες, η εγκατάλειψη, η ασιτία, ο ατελείωτος χειμώνας, η φρίκη του πολέμου μας γέμισαν αγωνία και μας στιγμάτισαν. Δύο φορές είδα το πρόσωπο του θανάτου. Με τον αδελφό μου ρίχναμε παραγάδια και βγάζαμε χέλια και μουγκριά. Θηρία δηλαδή. Τρώγαμε και τα πουλούσαμε στην αγορά. Έτσι επιβιώσαμε.
Ευτυχώς που υπήρχε η θάλασσα γύρω μου και δεν έχασα την ψυχή μου. Η θάλασσα απομάκρυνε τον εφιάλτη του πολέμου. Κοντά της ξαναζούσα τα όνειρά μου. Έβρισκα σε αυτή την ασφάλεια, την αγάπη, την ελπίδα, την ελευθερία. Μεγάλωσα στην Καστέλλα, στη θάλασσα του Τουρκολίμανου.
H ζωή σας είναι πλημμυρισμένη από μοναδικές εμπειρίες στη θάλασσα. Αγώνες, προσήλωση στο στόχο, ευ αγωνίζεσθαι, διακρίσεις. Κατά πόσο όλες αυτές οι εμπειρίες σφυρηλάτησαν τον χαρακτήρα σας;
Η θάλασσα πάντα με οδηγούσε. Πάντα είχε και θα έχει την «όψη του ιδανικού». Με παρηγορούσε, με πείσμωνε, με αγκάλιαζε, με θάμπωνε. Άστραφτε στο πρόσωπό μου. Μου έδινε δύναμη να αγωνίζομαι. Μου δίδασκε το σεβασμό και έδιωχνε τους φόβους μου.
Μελβούρνη 1956. Ταξιδέψτε μας με τα δικά σας χρώματα σε εκείνη τη χρονιά.
Είχα ξεκινήσει την αθλητική μου καριέρα ως κωπηλάτης. Βρέθηκα στην εθνική μας ομάδα στα 21 μου χρόνια, αλλά η κωπηλασία είχε ημερομηνία λήξης. Το 1955, μιας και είχα αρχίσει λοιπόν να μεγαλώνω για την κωπηλασία και παράλληλα να ασχολούμαι με τα προς το ζην, ξεκίνησα μαζί με τον αδερφό μου Σπύρο την ιστιοπλοΐα. Δεν το περίμενα ότι θα πάρουμε την πρόκριση σε πανελλήνιο επίπεδο. Τα καταφέραμε όμως. Η Ομοσπονδία έφερε τα σκάφη “Sharpie” για να λάβει μέρος στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Τελευταία στιγμή έγινε η παραγγελία και το σκάφος δεν το είχαμε δοκιμάσει καθόλου. Το σκάφος πήγε στην Αυστραλία κατευθείαν από την Ολλανδία. Θυμάμαι ότι το δικό μας ταξίδι κράτησε 56 ώρες, ενώ ο αδελφός μου που ταξίδεψε με το πλοίο, διότι συνόδεψε τον εξοπλισμό, χρειάστηκε, σχεδόν, ένα μήνα. Είχαμε μία εβδομάδα για προπόνηση. Τι να προλάβεις; Aνεβαίναμε στο σκάφος και γλιστρούσαμε. Και οι καρχαρίες γύρω-γύρω. Πέφταμε και ανεβαίναμε με ασύλληπτη ταχύτητα. Πήραμε την 9η θέση...
Διαφορετικές εποχές. Τότε δεν υπήρχαν ούτε προπονητές, ούτε τίποτα. Μόνοι μας μαθαίναμε και οι γονείς μας, μας κυνηγούσαν για να μην ασχολούμαστε με τις προπονήσεις και τον αθλητισμό. Αγωνιζόμαστε χωρίς χορηγούς και δίχως τις γνώσεις που έχουν σήμερα τα παιδιά. Δεν υπήρχε έστω ένα βιβλίο μεταφρασμένο από τα αγγλικά. Ό,τι κάναμε το κάναμε μόνοι μας - στη βάση της πρακτικής. Μόνο το πάθος έκαιγε ασίγαστα.
Kαπτάν Στέλιο, είστε ένας ζωντανός θρύλος Τι προσπαθείτε όλα αυτά τα χρόνια να μεταλαμπαδεύσετε στους μαθητές σας; Τι θα συστήνατε στους νέους ανθρώπους που θέλουν να ασχοληθούν με την ιστιοπλοΐα ανοικτής θαλάσσης;
Σε ευχαριστώ πολύ. Θέλω και προσπαθώ μέχρι σήμερα, στα 89+ μου χρόνια, να μεταδώσω την αγάπη μου για τη θάλασσα. Να μοιραστώ τις γνώσεις μου, την εμπειρία μου. Να μάθουν οι καινούργιοι ιστιοπλόοι ότι μόνο με πολλή επιμονή και υπομονή και πάνω από όλα με μεγάλη αγάπη μπορούν να κάνουν το όνειρό τους πραγματικότητα. Η ιστιοπλοΐα, ιδιαίτερα η αγωνιστική, είναι το πιο δύσκολο κομμάτι την ενασχόλησης με την θάλασσα.
Πιστεύετε ότι πρέπει να συνεχιστεί η ιστιοπλοϊκή μας παράδοση πάση θυσία και πάση δυνάμει;
Μα και βέβαια το πιστεύω! Σήμερα υπάρχουν πολλά βοηθήματα, αρκεί να υπάρχει το μεράκι. Γι΄αυτό άλλωστε προσπαθώ να συμμετέχω μέσα και έξω από το νερό - με όλο μου το είναι - σε αυτό...
Έχω μία εικόνα σας από το καλοκαίρι που μας πέρασε. Πρωϊνό Αυγούστου να λύνετε τους κάβους του Alter Ego και ο ήλιος να φωτίζει το πρόσωπό σας. Ένα πρόσωπο γεμάτο ευτυχία που θα αρμένιζε και πάλι στις θάλασσές του. Είναι η θάλασσα αυτή που στα βάθη της παίρνει τις λύπες μας; Στις φουρτούνες της καταποντίζονται οι απογοητεύσεις μας; Στα πλάτη της «ανοίγονται» τα όνειρά μας; Είναι το πρόσωπο μίας ζωής γεμάτης;
Η θάλασσα έχει μία μαγεία, μία απεραντοσύνη. Δεν την ανταγωνίζεσαι. Την αγαπάς, την σέβεσαι. Πλέεις μαζί της. Η θάλασσα είναι η ΖΩΗ μου!
Ταξίδια, αγώνες, μαθήματα ... Και όταν δεν ταξιδεύω, πάλι περνώ όλες τις μέρες μου εκεί. Κοντά της. Στο σκάφος, στο Alter Ego, μαστορεύοντας ή πίνοντας απλά τον καφέ μου. Στον Ναυτικό Όμιλο, σαν υπεύθυνος της Σχολής ή απλά στο λιμάνι με φίλους.
Είμαι βέβαια πολύ τυχερός διότι και η γυναίκα μου Νέλλη αγαπά τη θάλασσα, το Alter Ego μας και υποστηρίζει έμπρακτα όλες τις δραστηριότητες. Είναι 20 χρόνια τώρα, που γυρνάμε μαζί όλα τα πέλαγα.
Έχουν διεξαχθεί 56 Ράλλυ Αιγαίου και εάν δεν κάνω λάθος έχετε συμμετάσχει στα 48. Το Ράλλυ Αιγαίου του 2020 βρίσκεται στις επιδιώξεις σας;
Έχω ήδη δηλώσει συμμετοχή με την ευχή να είμαι καλά στην υγεία μου.
Καπτάν Στέλιο, aγαπημένε μου Δάσκαλε, σας ευχαριστώ από καρδιάς! Σε ευχαριστώ πολύ Ιωάννα!
Θυμάμαι το ενδιαφέρον σας, το δικό σου και του Ανακρέοντα σαν μαθητές με πολλή συγκίνηση και με τιμά η φιλία σας.
Comments